Rozwiązania te stosuje się, gdy zwykłe okulary korekcyjne nie są już w stanie poprawić ostrości widzenia. Wynika to z samej definicji osoby słabowidzącej. Za taką osobę uznawany jest każdy, u kogo ostrość widzenia w najlepszej korekcji (lepszym okiem) nie przekracza 0,3 lub pole widzenia jest mniejsze niż 30 stopni.
Sebastian Nowakowski specjalista ds. pomocy optycznych
Jak widać, to kryterium już na wstępie wskazuje, że okulary korekcyjne i pomoce optyczne to dwie odrębne kategorie produktów (nawet jeśli wyglądają podobnie, jak ma to miejsce w przypadku okularów lupowych). O pomocach optycznych należy myśleć jako o rozwiązaniu rehabilitacyjnym, przywracającym możliwość normalnego funkcjonowania i kompensującym braki powstałe w wyniku choroby.
W wyniku pogorszenia widzenia pacjenci zazwyczaj mają problem z wykonywaniem pracy zawodowej. Problemy ze wzrokiem najczęściej dotyczą jednak osób starszych, które już nie pracują, a bardzo często barierą utrudniającą dostęp do pomocy optycznych jest ich cena.
Problem ten dodatkowo pogłębia fakt, że pacjent najczęściej jest zmuszony do korzystania z różnych korekcji przy wykonywaniu różnych czynności dnia codziennego i z tego powodu kupienie jednej „lupki” nie wystarczy. Warto zatem wiedzieć, jakie są możliwości uzyskania dofinansowania/refundacji tego typu produktów.
Refundacja pomocy optycznych
Pod względem dostępności i łatwości uzyskania, a tym samym popularności, na pierwsze miejsce wysuwa się refundacja oferowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Od 1 stycznia 2023 roku zaktualizowane zostały kwoty tej refundacji, które dla poszczególnych grup produktów wynoszą odpowiednio:
• lupy do 200 zł raz na 3 lata,
• okulary lupowe do 400 zł raz na 5 lat,
• okulary lornetkowe do bliży do 400 zł raz na 5 lat,
• okulary lornetkowe do dali do 400 zł raz na 5 lat,
• monokulary do 400 zł raz na 5 lat.
Pacjentowi, u którego okulista stwierdzi słabowidzenie, przysługuje po jednej pomocy optycznej z każdej z powyższych grup w podanym czasie. Aby uzyskać refundację, należy posiadać zlecenie na określony wyrób medyczny od okulisty, neurologa lub lekarza rehabilitacji. Obecnie, niestety, optometryści nie mają uprawnień do wystawiania takich wniosków, mimo iż najczęściej to oni faktycznie je dobierają. Na taki wniosek pomoc optyczna jest następnie kupowana w zakładzie optycznym posiadającym umowę z NFZ na realizację wniosków. Oznacza to, że zakład optyczny, posiadający już umowę z NFZ na realizację okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych, podpisuje aneks na refundację wyrobów medycznych z tej grupy. Aby produkt mógł być refundowany, musi być oczywiście certyfikowanym wyrobem medycznym należącym do jednej z wyżej wymienionych grup. Niestety, refundacja najczęściej nie pokrywa całego kosztu pomocy optycznej, niemniej jednak jest ona istotnym wsparciem przy jej zakupie.
W przypadku gdy produkt nie jest objęty refundacją (np. pomoce elektroniczne, okulary z filtrami krawędziowymi) lub gdy pacjenta nie stać na dopłatę, istnieje możliwość dofinansowania z funduszy MOPS, PFRON i PCPR. Wiąże się to jednak z koniecznością posiadania orzeczenia o niepełnosprawności i z kryterium dochodowym. Nie jest to zatem tak wygodna (i przez to popularna) forma wsparcia jak wspomniana wyżej refundacja ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia.
