Popularnym materiałem do produkcji opraw okularowych jest acetat, czyli octan celulozy. Wytwarzany z włókien bawełny w dość skomplikowanym procesie technologicznym, ma unikalne właściwości, bardzo pożądane w optyce okularowej.
Mocne strony acetatu
Jest wytrzymały mechanicznie, a jednocześnie ma małą gęstość, więc wykonane z niego oprawy są lekkie nawet wtedy, gdy są stosunkowo duże. Acetat dobrze znosi obróbkę skrawaniem, a zarazem nie powoduje szybkiego zużywania się narzędzi skrawających.
Modyfikując skład masy acetatowej, można uzyskać niemal nieograniczoną ilość barw. Warto zwrócić uwagę także na niepowtarzalność wzorów. Jeśli producent opraw wykorzysta płytki acetatowe o losowo zmieniającym się deseniu, prawdopodobieństwo wyprodukowania dwóch identycznych opraw jest niemal zerowe. Niektóre odmiany acetatu przypominają szylkret pozyskiwany ze skorup żółwi, ale w odróżnieniu od niego nie zagrażają populacji tych gadów.
Acetat pozwala także z dużą swobodą projektować kształt opraw. W praktyce największym ograniczeniem jest dostępność soczewek, które można obrobić tak, żeby mimo nietypowego kształtu zachowały pożądane przez użytkowników właściwości optyczne.
Od lat acetat, ze względu na swoją trwałość, jest chętnie wykorzystywany przez producentów okularów przeciwsłonecznych. Wykonane z niego modele nie odbarwiają się ani nie odkształcają, o ile są używane w normalnych warunkach klimatycznych. Przy zachowaniu zwyczajnych środków ostrożności wykonane z acetatu oprawy można nosić wiele lat, wymieniając jedynie soczewki, stosownie do potrzeb naszego wzroku lub zaleceń lekarza.
Co kryje wnętrze acetatu?
Acetat jest złożoną kompozycją materiałów pochodzenia roślinnego oraz syntetycznego. Oprócz włókien bawełny niezbędne są plastyfikatory, które standardowo wytwarza się z pochodnych ropy naftowej. W nowoczesnych, przyjaznych dla środowiskach recepturach zastępuje się je substancjami pochodzącymi ze źródeł odnawialnych. Niektórzy producenci z powodzeniem stosują plastyfikatory, w których ponad 80% masy pochodzi z naturalnych źródeł odnawialnych. Ten trend będzie się nasilał, zresztą z korzyścią nie tylko dla producentów opraw okularowych– acetat jest bowiem wykorzystywany także w innych branżach, np. do produkcji tkanin, kosmetyków, farb drukarskich czy akcesoriów do czyszczenia.
Korzyści dla środowiska
O tym, czy produkt jest przyjazny dla środowiska, świadczy nie tylko wykorzystywany surowiec i proces produkcji. Równie ważne jest to, co stanie się z oprawami, kiedy zakończą swoją karierę i zostaną wyrzucone. Trzeba przyznać, że pod tym względem bioacetat także jest bezkonkurencyjny. Biodegradowalność materiałów ocenia się zgodnie z normą UNI-EN-ISO 14855-2: 2018, która wymaga, żeby wyroby z acetatu celulozy rozkładały się w ponad 90% już po 115 dniach od zainicjowania procesu. Dla porównania, wiele tworzyw sztucznych stosowanych w przemyśle ma czas degradacji liczony w dziesiątkach (!) lat.
Moda czy konieczność?
Oprawami wykonanymi z materiałów przyjaznych dla środowiska warto zainteresować się z kilku powodów. O ich wadze zdecydują wybory konsumentów i to one będą kształtować rynek optyczny w ciągu najbliższych kilku lat.
Po pierwsze, takie oprawy rzeczywiście są mniej uciążliwe dla środowiska niż ich tradycyjne odpowiedniki. Dotyczy to zarówno procesu wytwarzania, jak i utylizacji zniszczonych opraw.
Po drugie, klienci zwracają coraz większą uwagę na to, z czego i w jaki sposób są produkowane przedmioty, których używają. Świadome oszczędzanie zasobów środowiska naturalnego jest nie tylko potrzebne, lecz także modne. Okulary, zarówno przeciwsłoneczne, jak i korekcyjne, od bardzo dawna są ważnym środkiem ekspresji i elementem mody. Dlatego oprawy wykonywane z materiałów przyjaznych środowisku są i będą poszukiwane.
Po trzecie, materiały, które możemy nazwać ekologicznymi, mają interesujące właściwości mechaniczne oraz duży potencjał estetyczny. Wyróżniają się na tle innych, są odporne na uszkodzenia i elastyczne, a dobierając materiał i technikę wykończenia, można uzyskiwać efektowny wygląd powierzchni, który stanie się mocnym elementem wizerunku użytkownika.
Budowanie marki salonu optycznego
Dobrze przemyślana strategia marketingowa oraz oryginalna ekspozycja uwydatniająca specyficzne, bardzo pożądane cechy opraw ekologicznych ułatwią zwrócenie uwagi potencjalnych klientów nie tylko na tę szczególną kategorię opraw. Pomogą również w holistycznym budowaniu marki salonu i kojarzeniu jej z różnorodnością, a także ze zrównoważoną, nowoczesną technologią i dbałością o środowisko. Temat opraw ekologicznych nie jest jeszcze opatrzony, dlatego materiały reklamowe umieszczone w witrynie mogą skuteczniej przyciągać uwagę klientów. O chwytliwe slogany dbają producenci, obiecując na przykład posadzenie jednego drzewa w zamian za każdą sprzedaną oprawę.
Ekologiczne oprawy w ofercie to także pretekst do udziału w lokalnych wydarzeniach promujących ochronę środowiska naturalnego i zrównoważony rozwój. Jest to zarazem znakomita szansa na dotarcie do dość licznej grupy potencjalnych klientów, którzy być może nigdy nie zwrócili uwagi, że optyka okularowa również może mieć wymiar ekologiczny.
Jak widać, korzyści wynikające z wprowadzania do oferty i aktywnego promowania okularów z oprawami wykonanymi z materiałów przyjaznych dla środowiska są liczne i niebagatelne. Spory jest również wybór środków ułatwiających ich propagowanie: można korzystać z pomysłów i materiałów promocyjnych udostępnianych przez producentów opraw lub testować własne, oryginalne pomysły, lepiej odpowiadające potrzebom lokalnej społeczności.
Piotr Kołaczek
