Równolegle rozwijają się także metody diagnostyczne: wzrasta rozdzielczość badań obrazowych, pojawiają się innowacyjne możliwości badania struktur, które dotychczas były trudno dostępne, upraszczają się procedury przeprowadzane dotychczas tylko w wybranych ośrodkach klinicznych, w rezultacie czego niektóre z nich można wykonać w dobrze wyposażonym gabinecie okulistycznym, działającym np. przy salonie optycznym.
Nieustanny postęp sprawia, że warto stale obserwować ofertę producentów i dystrybutorów urządzeń, a co pewien czas porównywać możliwości posiadanego sprzętu z tymi, które oferują najnowsze modele. Być może różnica jest tak znacząca, że warto zastanowić się nad zmianami? Szybsza, bardziej precyzyjna obróbka soczewek oznacza większą wydajność i lepiej obsłużonych klientów. Z kolei gabinet wyposażony w nowoczesne przyrządy diagnostyczne przyspieszy badanie i może być silnym argumentem podczas poszukiwania lekarza okulisty do współpracy z salonem.
Nowości w gabinecie
Decydując się na współpracę z lekarzem okulistą i przygotowując gabinet, można to zrobić na wiele sposobów. Mając swobodę w zarządzaniu powierzchnią lokalu, warto zaprojektować pokój przeznaczony na gabinet tak, żeby zagwarantować sobie możliwość jego dalszej rozbudowy. Daje to komfort urządzania gabinetu w sposób ergonomiczny i wyposażania go w niemal dowolne przyrządy. Jeśli dysponujemy niewielką powierzchnią, lepiej sprawdzą się przenośne przyrządy diagnostyczne.
Kompaktowe rozwiązania wielofunkcyjne
Dobrym przykładem takiego rozwiązania jest przenośny refraktometr i keratometr HandyRef-K/HandyRef, produkowany przez firmę NIDEK. Został zaprojektowany tak, by można go było wygodnie używać, trzymając go w dłoni, sprawdzi się więc przy diagnozowaniu dzieci czy pacjentów leżących. Po zamocowaniu do wieka walizki transportowej przyrząd można ustawić na stole i wykorzystywać jak tradycyjny, stacjonarny refraktometr. W obu trybach urządzenie umożliwia wykonanie precyzyjnego, szybkiego pomiaru następujących parametrów:
Refraktometr
- sfera: od –20,00 do +20.00 dioptrii (VD = 12mm) (krok 0,12 / 0,25 dioptrii)
- cylinder: od 0 do ±12,00 dioptrii (krok 0,12 / 0,25 dioptrii)
- oś: od 0 do 180° (krok 1° / 5°)
- minimalna średnica źrenicy: ø2 mm
Keratometr
- promień krzywizny: od 5,00 do 13,00 mm (krok 0,01 mm)
- refrakcja: od 25,96 do 67,50 dioptrii (krok 0,12 / 0,25 dioptrii)
- cylinder: od 0 do ±12,00 dioptrii (0,12 / 0,25 dioptrii)
- oś: od 0 do 180° (krok 1° / 5°)
- 25° w każdym kierunku od środka
Badanie dzieci i osób trudno współpracujących ułatwia specjalny tryb pracy, w którym pomiar jest wykonywany szybciej. Koncentrację młodego pacjenta może dodatkowo wzmocnić włączenie muzyki podczas badania (to wbudowana funkcja urządzenia). Inny tryb działania HandyRef-K/HandyRef wspomaga badanie osób z zaćmą, można także ustawić procedurę automatycznego drugiego pomiaru. Urządzenie współpracuje z komputerami PC i siecią LAN za pośrednictwem kilku interfejsów i gromadzi wyniki badań dla 50 pacjentów. Uzupełnieniem przyrządu jest stacja dokująca, która zapewnia ładowanie akumulatora oraz przewodową transmisję danych do sieci LAN, może być też wyposażona w drukarkę termiczną umożliwiającą szybki wydruk wyników badania. Całe urządzenie jest zaprojektowane i wykonane tak, by maksymalnie ułatwiać pracę lekarza lub optometrysty.
Prosto i dokładnie
Oprócz urządzeń diagnostycznych o rozbudowanych funkcjach, przeznaczonych przede wszystkim do użytku przez lekarzy okulistów, na rynku można znaleźć także prostsze konstrukcje. Wykonane z dużą dokładnością i dbałością o szczegóły, są wyposażone w taki sposób, żeby umożliwić szybkie, precyzyjne i łatwe przeprowadzenie podstawowych badań umożliwiających ocenę wzroku pacjenta.
Przykładem takiej konstrukcji jest binoptometer® 4P firmy OCULUS, przeznaczony przede wszystkim do użytku w salonach optycznych, gabinetach medycyny pracy oraz gabinetach okulistycznych przy salonach optycznych. Ułatwia szybką i precyzyjną ocenę stanu wzroku, ma również wstępnie zaprogramowane zestawy badań odpowiednich dla typowych sytuacji, np. badanie wzroku kandydata na kierowcę, badania okresowe pilotów samolotów i szybowców General Aviation, badania wstępne przed przyjęciem do pracy, dobieranie szkieł korekcyjnych itp.
Z myślą o badaniach kierowców zawodowych i osób pracujących na podobnych stanowiskach można zastosować opcjonalne wyposażenie do badania widzenia zmierzchowego oraz wrażliwości na olśnienie. Istnieje również wyposażenie umożliwiające badanie peryferyjnego pola widzenia.
Podobnie jak w wielu innych nowoczesnych urządzeniach diagnostycznych, także i w przypadku binoptometeru® 4P istnieje możliwość sterowania nim bezpośrednio z panelu diagnostycznego lub za pośrednictwem komputera PC. Wyniki badania można drukować, zapisywać w standardowym formacie PDF albo przesyłać przez sieć do serwera systemu archiwizacji danych.
Niewielkie rozmiary i ciężar ułatwiają organizację przestrzeni na stanowisku diagnostycznym i przenoszenie przyrządu.
Stoliki okulistyczne
Organizacja gabinetu okulistycznego i salonu obejmuje między innymi optymalne wykorzystanie dostępnej przestrzeni. Przy wystarczająco dużej powierzchni gabinetu można rozmieścić wszystkie niezbędne przyrządy tak, aby cały czas były dostępne do natychmiastowego użytku. W mniejszych pomieszczeniach nieocenioną pomocą dla lekarza lub optometrysty są stoliki okulistyczne o regulowanej wysokości, z możliwością skutecznego zablokowania kółek podwozia. Dzięki nim można szybko i wygodnie przygotować do pracy przyrząd potrzebny do wykonania konkretnego badania.
Trendy
Urządzenia, które są obecnie projektowane i produkowane, najczęściej mają jakiś rodzaj interfejsu sieciowego, umożliwiającego wymianę danych z innymi urządzeniami zainstalowanymi w gabinecie oraz z serwerami, na których są przechowywane kartoteki pacjentów. Dzięki temu rozwiązaniu wydatnie oszczędza się czas – znika potrzeba przepisywania wyników badań i zaleceń do wielu formularzy, wystarczy zaimportować je z przyrządu diagnostycznego do bazy danych pacjentów.
Masowe wykorzystanie usług sieciowych daje wiele korzyści, ale stwarza też nowe obowiązki, np. zapewnienia bezpieczeństwa urządzeniom pracującym w sieci. Pomocne może być skonsultowanie wprowadzanych rozwiązań u zewnętrznej firmy specjalizującej się w projektowaniu i wdrażaniu polityki bezpieczeństwa.
Piotr Kołaczek