Krótkowzroczność, cz. 1

Krótkowzroczność (zwana także miopią, a potocznie bliskowzrocznością) jest coraz bardziej powszechną chorobą oczu u dzieci. Do 2050 roku około
50–54% światowej populacji będzie dotknięta krótkowzrocznością.

Miopia to wada wzroku polegająca na wyraźnym widzeniu przedmiotów znajdujących się blisko, nieostrym tych znajdujących się nieco dalej. Nasilenie (wielkość) krótkowzroczności określamy dioptriach ze znakiem minus (-).

Wyróżniamy następujące stopnie krótkowzroczności:

1. Niska – do -3,0 dpt. Niekiedy określa się ją mianem krótkowzroczności szkolnej, gdyż zwykle pojawia się dzieciństwie ujawnia wieku szkolnym. czasem narasta, by osiągnąć maksymalną wartość (ok. -3,0 dpt.) około 16.–20. roku życia.

2. Średnia – od -3,0 do -8,0 dpt.

3. Wysoka – poniżej -8,0 dpt. Zazwyczaj pojawia się już bardzo wczesnym dzieciństwie lub nawet wieku niemowlęcym, a w ciągu życia rozwija się takim stopniu, że czasem osiąga wartość znacznie przekraczającą -8,0 dpt. Wysoka krótkowzroczność powoduje również zmiany zwyrodnieniowe oku grozi wystąpieniem różnych powikłań, łącznie ryzykiem utraty wzroku.

literaturze medycznej możemy odnaleźć podział krótkowzroczności ze względu na przyczyny:

• osiowa – spowodowana zbyt długą gałką oczną;

• krzywiznowa/soczewkowa – powodowana nadmiernie wypukłymi elementami optycznymi oka (soczewką lub rogówką);

• refrakcyjna – spowodowana zbyt wysokim współczynnikiem załamania światła soczewce oka, który może być wynikiem np. rozwijającej się cukrzycy lub zaćmy;

• rogówkowa – powodowana zbytnią kulistością rogówki; występuje rzadko;

• mieszana – powodowana więcej niż jednym powyższych czynników.

Krótkowzroczność najczęściej rozpoczyna się dzieciństwie lub okresie dojrzewania (mniej więcej do 25. roku życia). późniejszym wieku ryzyko wystąpienia krótkowzroczności jest bardzo małe. Jeżeli pacjent wieku dorosłym narzeka na pogorszenie się wzroku, to najprawdopodobniej jest to efektem działania czynnika innego niż krótkowzroczność.

Objawy

Przyjrzyjmy się teraz objawom krótkowzroczności. Pacjenci najczęściej zgłaszają:

 nieostre widzenie obiektów znajdujących się oddali (dzieci zgłaszają zamazaną tablicę, kierowcy słabo widzą drogę, źle ogląda się bajki czy filmy, zabawa gry zespołowe są utrudnione);

 przybliżanie się do przedmiotów lub ekranów;

 pogorszenie widzenia przy słabym oświetleniu;

 mrużenie oczu;

 mruganie tarcie oczu;

 bóle głowy;

 nudności.

Konsekwencje

Pisząc krótkowzroczności, musimy przyjrzeć się konsekwencjom, które niesie ze sobą ta wada wzroku. Wyróżniłabym konsekwencje „miękkie” (takie jak: aspekt emocjonalny, ekonomiczny, edukacyjny społeczny) oraz „twarde” – medyczne, które bezpośrednio mogą prowadzić do jaskry, zwyrodnienia plamki żółtej, odwarstwienia siatkówki czy zaćmy.

Wczytując się dalej podstawowe informacje dotyczące miopii, znajdziemy informacje dotyczące przyczyn powstawania krótkowzroczności. Niestety krótkowzroczność najczęściej nie jest spowodowana tylko jednym czynnikiem. Powstanie pogłębianie się tej wady wzroku jest złożone wieloczynnikowe.

Przyczyny krótkowzroczności to m.in.:

 nieprawidłowa budowa gałki ocznej (zbyt długa gałka oczna lub zbyt wypukłe elementy optyczne),

 nadmierna ilość czasu pracy zabawy bliskich odległości stosunku do zabawy czasu spędzonego na zewnątrz,

 nadmierna siła (rogówki lub soczewki) załamująca światło,

 negatywne czynniki środowiskowe,

 czynniki genetyczne (dziedziczona jedno- lub wielogenowo, autosomalnie dominująco lub recesywnie),

 spazm akomodacji,

 nieodpowiednia dieta.

Koniec części pierwszej. Drugi odcinek artykułu o krótkowzroczności opublikujemy w kolejnym wydaniu „Optyka Polskiego”.

Barbara Pakuła

optometrystka, kontaktolożka i terapeutka widzenia

Bibliografia:

1. Holden BA, Fricke TR, Wilson DA, Jong M, Naidoo KS, Sankaridurg P, Wong TY, Naduvilath TJ, Resnikoff S. Global prevalence of myopia and high myopia and temporal trends from 2000 through 2050. Ophthalmology. 2016;123(5):1036–42.

2. The impact of myopia and high myopia: report of the Joint World Health Organization–Brien Holden Vision Institute Global Scientific Meeting on Myopia, University of New South Wales, Sydney, Australia, 16–18 March 2015. Geneva: World Health Organization; 2017. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.

3. Morgan I.G., French A.N., Ashby R.S., Guo X., Ding X., He M., Rose K.A. The epidemics of myopia: Aetiology and prevention. Prog Retin Eye Res. 2018 Jan; 62: 134-149. doi: 10.1016/j.preteyeres.2017.09.004. Epub 2017 Sep 23. PMID: 28951126.

4. Holden B.A., Fricke T.R., Wilson D.A., Jong M., Naidoo K.S., Sankaridurg P., Wong T.Y., Naduvilath T.J., Resnikoff S. Global Prevalence of Myopia and High Myopia and Temporal Trends from 2000 through 2050. Ophthalmology. 2016 May; 123(5): 1036-42. doi: 10.1016/j.ophtha.2016.01.006. Epub 2016 Feb 11. PMID: 26875007.

5. Saw S.M., Matsumura S., Hoang Q.V. Prevention and Management of Myopia and Myopic Pathology. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2019 Feb 1; 60(2): 488-499. doi: 10.1167/iovs.18-25221. PMID: 30707221.

6. Niżankowska M.H., Podstawy okulistyki, Wydanie II poprawione uzupełnione, VOLUMED, Wrocław 2000.

7. http://www.myopiaprevention.org.

8. http://www.grhardwick.co.uk/myopia-progression.html.

9. http://www.refractiveeyecare.com/2012/11/the-case-for-myopia-control-now.

Polecamy

Cover for Magazyn Optyk Polski - branżowy dwumiesięcznik dla profesjonalistów
2,519
Magazyn Optyk Polski - branżowy dwumiesięcznik dla profesjonalistów

Magazyn Optyk Polski - branżowy dwumiesięcznik dla profesjonalistów

Magazyn branżowy dla optyków, optometrystów. Trendy, soczewki, sprzęt, teksty ekspertów, wydarzenia.