Soczewki kontaktowe cieszą się coraz większą popularnością i klienci coraz odważniej podchodzą do ich noszenia, doceniając jakość widzenia i wygodę, jaką zapewniają.
Soczewki kontaktowe przeznaczone są do korekcji wszystkich wad wzroku u dorosłych i u dzieci. Ich skuteczność uzależniona jest jednak od tego, czy zostały właściwie dobrane. Uświadamiajmy klientom, że może tego dokonać wyłącznie okulista lub optometrysta.
Soczewki kontaktowe bez ograniczeń
– Jeśli chodzi o soczewki kontaktowe, obserwujemy wyraźną zmianę na rynku optycznym – zauważa okulista dr Marek Skorupski, ekspert w zakresie soczewek kontaktowych, prezes zarządu Polskiego Stowarzyszenia Soczewek Kontaktowych. – Z jednej strony lawinowo rośnie liczba młodych pacjentów z nieskomplikowanymi wadami, głównie krótkowzrocznością, a z drugiej – przybywa pacjentów po 40. roku życia z problemami bardziej złożonymi.
Soczewki kontaktowe mogą być używane jako podstawowa forma korekcji albo zamiennie z okularami. Niewidoczne dla otoczenia, nie obciążają uszu, nie zostawiają śladów na nosie, podczas deszczu nie zmokną ani nie zaparują przy zmianie temperatur, nie odbijają się w nich refleksy światła, w żaden sposób nie ograniczają też aktywności fizycznej. I najważniejsza sprawa – zapewniają nieograniczone pole i lepszą jakość widzenia. Nie tworzą zniekształceń w peryferyjnych obszarach pola widzenia. Nie zmieniają w istotny sposób wielkości obserwowanych obiektów, a dzięki temu można precyzyjniej ocenić ich wielkość i odległość do nich.
Jak wyjaśnia dr Marek Skorupski, nie ma też górnej granicy wieku, do którego można nosić soczewki kontaktowe. Specjalista po ocenie kondycji, w jakiej znajdują się oczy, decyduje, czy pacjent może nosić soczewki, czy nie. Także alergia jest tylko względnym przeciwwskazaniem do ich stosowania. Część pacjentów z alergią po założeniu soczewek jednodniowych odczuwa mniej dolegliwości z nią związanych.
Soczewki sferyczne
Za pomocą soczewek sferycznych korygujemy krótkowzroczność i dalekowzroczność. Tego typu soczewki określane są również terminem „jednoogniskowe”, ponieważ, mówiąc w pewnym uproszczeniu, mają na całej powierzchni taką samą moc (moc sferyczna określona jest parametrem PWR). W przypadku krótkowzroczności zadaniem soczewki jest rozproszenie obrazu. Okulista lub optometrysta dobierze moc soczewek i może zaproponować soczewki wymieniane co miesiąc w zakresie od –0,25 dioptrii do –20 dioptrii! U dalekowidzów stosuje się soczewki sferyczne, które skupią obraz, a dostępny zakres mocy soczewek z tego samego segmentu to +0,25 dioptrii do +15 dioptrii!
Warto mieć w salonie szeroką ofertę soczewek sferycznych w różnych wersjach: jednodniowe, dwutygodniowe, miesięczne, a kwartalne i roczne wtedy, gdy soczewki muszą być „uszyte na miarę” w przypadkach nietypowych lub złożonych wad.
Soczewki toryczne
Soczewki toryczne są przeznaczone dla osób z astygmatyzmem, który może występować jako samodzielna wada lub współistnieć z krótkowzrocznością i dalekowzrocznością. To jedna z najczęstszych wad wzroku, która dotyczy niemal co trzeciej osoby na świecie. Może powodować nieostre widzenie zarówno z bliska, jak i z daleka. Osoby z astygmatyzmem nie widzą ostro linii pionowych lub poziomych, a kontury obiektów mogą wydawać im się nieostre. Może pojawiać się zaburzenie poczucia przestrzeni. Soczewki toryczne pozwalają właściwie załamać obraz, dzięki czemu staje się on wyraźniejszy. Tego typu soczewki mają różne moce refrakcyjne w różnych przekrojach, dzięki czemu niwelują nieprawidłowe widzenie obrazu wynikające z astygmatyzmu. Dodatkowo, w zależności od zdiagnozowanej wady, korygują także widoczność do bliży lub dali. Podczas ich doboru należy zwrócić uwagę nie tylko na parametr PWR, ale także CYL (moc cylindryczna) oraz AXE (oś cylindra).
Soczewki toryczne, podobnie jak jednoogniskowe, mogą należeć do kategorii soczewek miękkich lub stabilnokształtnych (dawniej zwanych twardymi). Pacjenci, którym zaproponujemy je w wersji miękkiej, mogą skorzystać z soczewek jednodniowych, dwutygodniowych, miesięcznych, a kwartalne czy roczne przeznaczone są dla trudniejszych przypadków.
Soczewki multifokalne
Dzięki coraz nowocześniejszym rozwiązaniom optycznym możemy z powodzeniem za pomocą soczewek kontaktowych korygować również prezbiopię, inaczej starczowzroczność. Służą do tego celu soczewki multifokalne (inaczej wieloogniskowe). Prezbiopia nie jest chorobą, lecz skutkiem, postępującego z wiekiem, osłabienia zdolności akomodacyjnych oka. Utrata możliwości ostrego widzenia z bliskiej odległości wynika ze spadku elastyczności soczewki oka. Prawidłowo funkcjonująca soczewka ma zdolność zmiany grubości przy patrzeniu na obiekty znajdujące się w różnej odległości. Z czasem staje się jednak sztywniejsza, a mięśnie pomagające w zmianie jej kształtu nie są już tak elastyczne jak w młodości. W związku z tym oko nie jest w stanie reagować na zmieniające się położenie obiektów oraz płynnie dostosowywać ostrości widzenia do aktualnych warunków. Tak oto ostre widzenie z bliska staje się niemożliwe.
Multifokalne soczewki kontaktowe pozwalają skorygować wzrok do bliży i dali jednocześnie. Obecnie na rynku występuje wiele konstrukcji tych soczewek, które w zależności od potrzeby dobierane są konkretnej wady wzroku, a także wtedy, gdy wady wcześniej nie było. Charakteryzują się specjalną budową – ich strefa optyczna ma zmieniającą się od obwodu do centrum moc, tak aby zapewnić dobre widzenie przedmiotów położonych w różnych odległościach. Moc jest indywidualnie dostosowywana do konkretnego pacjenta. Soczewkami multifokalnymi możemy również korygować pacjentów z astygmatyzmem! Takie przypadki traktujemy indywidualnie, ponieważ są to produkty wykonywane najczęściej na specjalne zamówienie. Także soczewki multifokalne, w zależności od potrzeb klienta, możemy proponować w wielu wersjach: jednodniowe, dwutygodniowe, miesięczne…, miękkie lub stabilnokształtne.
Konsultacja ze specjalistą
Przed sprzedażą soczewek kontaktowych informujmy klientów o tym, że wybór soczewek muszą wcześniej skonsultować ze specjalistą po kompleksowym badaniu wzroku i samych oczu. Uświadamiajmy, że badanie wzroku może wykonać nie tylko okulista, ale również optometrysta, który w razie konieczności może skierować pacjenta do okulisty.
– Jeśli chodzi o wady wzroku, nie ma ograniczeń do stosowania soczewek kontaktowych – komentuje dr Marek Skorupski. – Najczęściej ograniczenia leżą po stronie stanu oczu, a właściwie ich schorzeń, które dyskwalifikowałyby do noszenia soczewek. Najczęściej chodzi o ostre, podostre, czasami przewlekłe stany zapalne, które uniemożliwiają założenie na oko ciała obcego. Oczywiście nie są to jedyne ograniczenia wynikające ze stanu oczu, a trzeba wiedzieć, że ogólny stan zdrowia potencjalnego użytkownika soczewek kontaktowych jest nie mniej istotny. Właśnie dlatego bezpieczne korzystanie z tej metody musi odbywać się pod okiem specjalisty, okulisty lub optometrysty.
Tekst: Łucja Ratajczak
Konsultacja merytoryczna: dr Marek Skorupski, ekspert w zakresie soczewek kontaktowych, prezes zarządu Polskiego Stowarzyszenia Soczewek Kontaktowych.